علی‌اصغر امیری

بدون فرهنگ سازمانی غنی و متعالی، هیچکدوم از اقدامات منابع انسانی به سرانجام خوبی نمی‌رسن. حتی اگه بهترین بنچمارک‌های حوزه‌ی منابع انسانی رو انتخاب کنید و توی سازمان بخواهید پیاده کنید، بدون توجه به تعالی فرهنگ سازمانی، اثر بخش نخواهد بود.

به نظرتون چرا؟!

بذارید اینجوری بگم، اقدامات منابع انسانی، مثل درخت میوه است، و فرهنگ سازمانی، مثل خاکیه که قراره اون نهال رو بکاریم. اگه بهترین رقم نهال میوه رو هم، توی یه خاک فقیر بکاریم، نمی‌تونیم انتظار میوه داشته باشیم. خاک، باید غنی و مناسب اون نهال میوه باشه، تا درخت به ثمر بشینه.

اینجا یه ابهام بوجود میاد: مگه مقوله ی فرهنگ سازمانی، از اقدامات منابع انسانی جداست؟؟؟!!!

بله، جداست! بر اساس مدل بنیادین رفتار سازمانی (رابینز و جاج، 2019)(شکل زیر)، منابع انسانی، در قسمت فرآیند (در سطح سازمان) هستش.

در حالی که فرهنگ سازمانی، در قسمت ورودی (در سطح سازمان) هست. یعنی اگه ورودی (فرهنگ، استعاره به خاک) خوب نباشه، هرچقدر هم که فرآیند (اقدامات منابع انسانی، استعاره به رسیدگی از درخت میوه) عالی انجام بشه، خروجی (بقاء و بهره وری سازمان، استعاره شادابی و میوه دادن درخت)، خوب نخواهد بود.

خوب، پس الان متوجه میشیم که چرا، طرح های جانشین پروری، مدیریت استعداد، آموزش و توسعه و ... دهه ها اقدام دیگری که توی حوزه ی منابع انسانی انجام میدادیم، اثربخش نبودن. مشکل این نبوده که این طرح ها خوب نبودن یا بخوبی اجرا نمیشدن! مشکل این بوده که به مقوله ی فرهنگ سازمانی توجهی نمی کردیم!

رفتار سازمانی یه سیستم هستش، و اقدامات منابع انسانی توی قسمت فرآیند (در سطح سازمان) هستن. دقت کنیم، چیکار می کنیم و کجا هستیم. اقدامات منابع انسانی، توی قلمرو رفتار سازمانی دارن اجرا میشن. پس، موقع طراحی و انجام اقدامات منابع انسانی، به قلمرو (رفتار سازمانی) توجه کنیم.